En dan?
“En dan…” Dat waren woorden die mijn vader vaak gebruikte wanneer hij weer eens ruzie maakte over onder andere geld. Ik ging soms zo op in de ruzie en werd zo woedend dat ik zelf begon te schreeuwen. Wanneer hij dit dan zei, voelde ik mij zo machteloos, omdat die woorden mij toonden dat ik geen macht over hem had.
Zoals vele kinderen heb ik geprobeerd om mijn vader te doen stoppen met drinken door bierflesje te verstoppen. Dit bleek maar niet te helpen. Als dit niet hielp wat dan... Het eerste wat Alateen mij leerde was dat we machteloos staan tegenover de alcoholist en hem niet kunnen veranderen. Niet veel later ben ik dan ook gestopt met het verstoppen van bierflesjes, want als ik dit deed ging hij er toch weer bijhalen. Ik heb ook geleerd dat ik mijn houding heb moeten veranderen tegenover mijn vader. Ik heb mijn houding kunnen veranderen door mijn positieve punten en mijn fouten onder ogen te leren zien en er iets mee te doen. Vroeger zou ik zelf een ruzie uitgelokt hebben of met veel plezier tegen mijn vader in gegaan zijn. Tegenwoordig probeer ik om niet tegen de woorden van mijn vader in te gaan door de woorden “kalmpjes aan” en “laat los” in mijn eigen op te zeggen. Door dit alles doet het minder pijn als ik de woorden “En dan” weer eens hoor en kan ik beter leven met mijn vader.
“En dan…” doet mij ook denken aan nederig zijn. Deze twee woorden heb ik ook wel eens gebruikt in discussies met anderen, die ik anders nooit zou kunnen winnen. Alateen heeft mij in dit geval geleerd om nederig te kunnen zijn tegenover anderen en mij niet boven anderen te stellen. Vroeger probeerde ik altijd gelijk te krijgen, omdat ik dacht dat mijn mening altijd de juiste was. Nu nog probeer ik soms mijn moeder, die niet naar Al-Anon gaat, ons programma bij te brengen door haar in de juiste richting te sturen, zonder succes weliswaar. Aan de ene kant weet ik wel dat we anderen niet kunnen veranderen, maar aan de andere kant wil je dan toch de mensen die je lief hebt uit de nood helpen. Je kan misschien gelijk hebben maar dat betekent niet dat je je gelijk ook moet halen. Uit mijn ervaring met de diensten van Alateen blijkt hoe moeilijk het soms is om nederig te zijn. Discussies kunnen heftig oplopen, omdat we alleen denken het beste te willen voor de anderen. Ook ik vergeet soms dat de diensten er zijn om anderen te helpen. Hoe meer we anderen willen helpen hoe nederiger we ons moeten opstellen. Nederigheid komt dus in zekere zin overeen met het toegeven dat we machteloos staan tegenover anderen en hen niet kunnen veranderen.
En dan? Wat komt er na? Wat komt er na de 12 stappen, moet ik dan niet meer naar de vergaderingen komen? Dat waren de vragen die ik had toen ik naar mijn eerste vergadering was gegaan. Op de vergadering was namelijk gezegd dat we één stap per vergadering zouden doen. Bijgevolg dacht ik dat alles na 12 vergaderingen beter zou zijn. Niets was minder waar. Was het maar zo gemakkelijk. De stappen moeten we op ons eigen tempo doen. Hoelang we voor elke stap op zich nodig hebben weet niemand. Voor mij hebben sommige stappen jaren geduurd en aan sommigen ben ik nog altijd bezig. Daarnaast kunnen wij net als de alcoholist hervallen in onze vroegere manier van denken. We zijn dus veel langer met het programma bezig dan 12 vergaderingen. Ik ben daarentegen ook voor andere redenen blijven gaan. De mensen in Alateen hebben mij geholpen en die hulp wil ik aan anderen geven als lid en begeleider. Het volgende klinkt misschien als een cliché. In Alateen heb ik nieuwe vrienden leren kennen, en niet zomaar vrienden. Alateenvrienden zijn vrienden voor het leven die je ondanks wat nooit zullen laten vallen.
De woorden “En dan” doen mij ook aan iets positiefs denken. Vroeger zette ik mij thuis altijd op mijn kamer om me te verstoppen wanneer mijn ouders weer eens ruzie aan het maken waren. Ook als er geen ruzie was, zat ik heel alleen op mijn kamer met de muziek en televisie aan, omdat ik schrik had. Zoals vele andere kinderen die hetzelfde meegemaakt hebben of nog meemaken, had ik helemaal geen zelfvertrouwen en durfde niets. Ik woon nog steeds thuis bij mijn ouders, maar de laatste jaren verstop ik mij niet meer, omdat ik geleerd heb dat ik evenveel waard ben als iemand anders. In tegenstelling tot vroeger zit ik nog zelden op mijn kamer, omdat ik voel dat ik evenveel waard ben om in de living te zitten. Ook op andere plaatsen durf ik steeds meer en meer mijn mening te uiten, wel zonder anderen proberen te kwetsen. Dat is namelijk een van de valkuilen waar ik nog voor moet oppassen. Waar ik vroeger niets durfde te zeggen, durf ik nu soms veel te veel te zeggen. Jammer genoeg soms iets te veel.
Maar al bij al begin ik door Alateen beetje bij beetje uit mijn schelp te komen.